Geraakt door Europa

“Het is hard werken, complex, veeleisend, met veel goede collega’s om je heen. Dat kun je eigenlijk alleen maar doen als je je hart erin legt.” Volgens Europarlementariër Paul Tang is liefde voor Europa wat je in je moet hebben om bij de EU te kunnen komen werken.

Europa is een ideaal

Even daarvoor opent Tang op al even gepassioneerde wijze de Meet & Greet over werken bij de EU. Hij houdt van Europa, zo begint hij. De uitslag van het referendum van afgelopen week zit hem daarom ook behoorlijk dwars. “Het lukt ons kennelijk niet om mensen te overtuigen, om ze te ráken met het verhaal van Europa.” Zelf is Tang wel degelijk geraakt door Europa. “Ik heb geleerd dat we gedeelde problemen hebben die we als klein land niet aan kunnen. We hebben ook gedeelde waarden: Europa is een ideaal, met hard recht en een zachte economie.” Tang sluit af met een wens. “Jullie overwegen om in de EU te plonsen,” spreekt hij de zaal toe. “En ik hoop van harte dat jullie net zo hard als ik worden getroffen door deze unieke samenwerking. Dat betekent niet dat alles goed is. Je mag denken: dit kan beter, dit móet beter. Je mag heel kritisch zijn, je mag Europa af en toe haten.”

Work hard, play hard

Daarna vertellen Gaston Moonen (Europese Rekenkamer), Laurens Elsen (DG Handel van de Europese Commissie) en Melvin Asin (DG voor Nabuurschap en Uitbreidingsonderhandelingen van de Europese Commissie) in sneltreinvaart door middel van een Pecha Kucha-presentatie over hun carrièrepad bij de EU. De meest idyllische werkplekken passeren de revue, van Luxemburg tot Jamaica. Een EU-ambtenaar kan overal terechtkomen, zo veel is wel duidelijk. Tijd om zo’n land te ontdekken is er ook nog, verzekert Asin de zaal. “Want het is niet alleen work hard, maar ook play hard.” Dat Asin ingenieur is, valt meteen op in de zaal. Een bijna afgestudeerd ingenieur van de TU Delft concludeert dat hij dus ook zeker een kans maakt op een baan in Europa.

Moonen start met een enthousiast verhaal over het werk van de Europese Rekenkamer, waarbij hij eerst aangeeft wat zijn eigen achtergrond is. Moonen heeft geschiedenis gestudeerd. “Hoe kom je nou als historicus bij de Rekenkamer terecht?”, fluistert iemand in de zaal. Het geeft weer hoe breed de mogelijkheden zijn. De volgende spreker, Laurens Elsen, kwam bij de EU omdat hij in zijn Nederlandse werk knelpunten ervoer die alleen in ‘Brussel’ op te lossen waren. “En toen zat er nog maar één ding op,” lacht hij, “het concours doen”. Over dat concours – een pittige selectieprocedure voor Europese ambtenaren – moeten de aanwezigen zich niet al te druk maken, vindt hij. “Natuurlijk: je moet het serieus nemen en hard studeren. Maar met een dosis geluk kan het dan zo maar zijn dat je het haalt.”

Tijdelijk contract als alternatief

Haal je het concours niet meteen, of wil je er toch liever niet aan beginnen, dan zijn er nog diverse mogelijkheden om binnen te komen op een tijdelijk contract, vertelt Menno van der Kamp later in een van de informatiesessies. Zelf werkt hij op een tijdelijk contract als beleidsadviseur van Europarlementariër Matthijs van Miltenburg. “Het is nu eenmaal de realiteit dat er bij het generieke concours heel veel aanmeldingen zijn voor betrekkelijk weinig plekken”, vervolgt hij. “In 2015 waren dat er 31.000 voor 159 plekken.” Dat betekent niet dat je er niet aan mee zou moeten doen, benadrukt Van der Kamp. “Je wordt er altijd weer een stukje beter van.” Van der Kamp weet dat bij sommigen het idee leeft dat Brussel een fort is waar je nooit tussen komt. “Daarvoor kun je nu juist je Nederlandse assertiviteit inzetten”, adviseert hij. “Ga zelf units benaderen. Er zijn sites waar je de contactpersonen kunt vinden. Vraag ze gewoon: zoeken jullie iemand met een achtergrond zoals de mijne, komt er binnenkort een positie vrij? En kijk breder: er zijn bijvoorbeeld ook agentschappen met specialistische taken. Misschien pas je daar wel.”

Auditors gezocht

Op 12 mei aanstaande opent er een concours voor auditors bij de Europese Rekenkamer en bij de Europese Commissie. “Wij zijn de laatsten der mohikanen”, lieten Gaston Moonen en zijn collega Michiel Sweerts in de pauze al vallen. Daarmee bedoelen ze dat de Europese Rekenkamer nog wel wat Nederlanders kan gebruiken. Werken als auditor draait echt niet alleen om cijfertjes. Je moet er vooral van houden – daar is die liefde voor het werk weer – om de feiten boven tafel te krijgen, zo blijkt uit de informatiesessie die Sweerts later geeft samen met beleidsmedewerker fraude en preventie bij het Europees Bureau voor Fraudebestrijding (OLAF) Hans Stander. “Is iets goed of fout? Is een doel behaald of niet?” Sweerts geeft de aanwezigen een aantal voorbeelden van waar je je als auditor bij de EU zoal mee bezighoudt, en dat blijkt zeer divers. “Vroeger werden voor dit werk alleen juristen en bedrijfseconomen aangenomen”, vertelt hij. “Nu wordt dat steeds breder.”

Echt iets bijdragen

In een andere informatiesessie vertelt Willem Noë over zijn werk bij de Europese Commissie. Als Noë je niet enthousiast kan krijgen, kan niemand het. “Iedereen wil zinvol werk, en hier kun je dat heel goed vinden”, verzekert hij de goedgevulde subzaal. “Na 25 jaar vind ik het nog altijd een eer en een privilege om hier te werken. Je hebt hier het idee dat je écht aan iets bijdraagt. Of het nou geliefd is of niet.” Werken bij de EU is niet geschikt voor mensen met een negen-tot-vijf mentaliteit, waarschuwt Noë. “Als het interessant werk is, dan is het véél werk. Dat gaat nu eenmaal altijd samen. Persoonlijk vind ik dat geen probleem, ik heb dit werk bewust uitgezocht.” Over het concours is Noë heel nuchter. “Ik heb heel capabele collega’s die het concours drie, vier, vijf keer hebben gedaan. Zet dus vooral door als je het niet in één keer haalt. En laat je niet afschrikken door de statistieken. Mensen die gaan trouwen, laten zich toch ook niet weerhouden door de hoge scheidingspercentages?” Mooier had Noë het niet kunnen uitdrukken. Vandaag gaat het immers om de liefde.

Tekst: Denise Hilhorst
Foto’s: Ruud Gort